Ver la fonte de Fuercia

{{1000}}
[[Archivu:Freebodydiagram3 pn.svg|thumb|250px|descomposición de les fuercies, nún planu, y nún planu atenllaú]]
Una '''fuercia''' (davezu simbolizada con '''F''') ye una aición qu'anicia una perturbación na [[cantidá de movimientu]] o direición d'un cuerpu. El conceutu de fuercia descríbese na segunda [[Isaac Newton#Les lleis de la dinámica|Llei de Newton]].

:''F'' = ''[[masa|m]]'' · ''[[aceleración|a]]''

La unidá del [[Sistema Internacional d'Unidaes|SI]] pa la fuercia ye'l [[Newton (unidá)|Newton]] (N), qu'equival a kg·m·s<sup>−2</sup>

Según la [[Isaac Newton#Les lleis de la dinámica|tercera llei de Newton]], a cada fuercia correspuende-y otra d'idéntica magnitú y en sen opuestu. Esta llei conozse como '''llei d'aición-reaición'''.

== Fuercia na [[mecánica newtoniana]] ==
# L'aceleración qu'esperimenta un cuerpu ye, por definición, proporcional a les fuercies qu'autúen sobro él.
# La costante de proporcionalidaá ente la fuercia y la [[aceleración]] denómase [[masa inercial]] del cuerpu.

Estes dos afirmaciones resúmense na Llei Fundamental de la [[Dinámica (física)|Dinámica]] o [[Isaac Newton#Les lleis de la dinámica|Segunda Llei de Newton]]:

:<math>\vec F = m \vec a \,</math>

au <math>\vec F</math> representa la fuercia qu'autúa sobro'l cuerpu, <math>m \,</math> la so masa y <math>\vec a</math> la so aceleración. Midíes sobro un [[sistema inercial]] de referencia.

La fuercia, neto que l'aceleración, ye una magnitud vectorial, y represéntase matemáticamente per aciu d'un [[vector]].

La fuercia de la Segunda Llei de [[Isaac Newton|Newton]] ye, poro, una [[Vector|suma vectorial]].

:<math> \vec F = \sum_{i=1}^n {\vec F_i} \,</math>

A la fuercia resultante de la suma vectoria de toles fuercies qu'autuen sobro un cuerpu denómase-y fuercia neta. D'esta miente la segunda Llei de Newton podríemos espresala asina:

:<math> \sum_{i=1}^n {\vec F_i} = m \vec a \,</math>

Un cuerpu en movimientu, y sobro'l que nun autúa nenguna fuercia neta, siguirá moviéndose en [[llinia]] reuta y a velocidá costante indefinidamente.

== Unidaes de fuercia ==

Definir la '''fuercia''' a partir de la [[masa]] y l'[[aceleración]], magnitúes nes que intervienen [[masa]], [[llonxitú]] y [[tiempu]], fai que seya una magnitú derivada. Esti fechu atiende a les evidencies que caltién la fisica d'anguaño, espresáu nel conceutu de [[Fuercies Fundamentales]] y vese espeyáu nel Sistema Internacional d'Unidaes.

* [[Sistema Internacional d'Unidaes]] (SI)
** [[Newton (unidá)|Newton]]

* [[Sistema Téunicu d'Unidaes]]
** Kilogramu fuercia o [[Quilopondiu]] ('''Kg<sub>f</sub>''')
** Gramu fuercia ('''g<sub>f</sub>''')

* [[Sistema Ceguesimal|Sistema Ceguesimal d'Unidaes]]
** [[Dina]]

* [[Sistema Anglosaxón d'Unidaes]]
** [[Poundal]]
** [[KIP]]
** [[Llibra fuercia]] ('''lb<sub>f</sub>''')

== Ver tamién ==
* [[Fuercies fundamentales]]
* [[Dinamómetru]]
* [[Sistema Internacional d'Unidaes]]


== Enllaces esternos ==

* [http://www.sc.ehu.es/sbweb/fisica/celeste/kepler/fuercia.htm Fuercia central ya conservativa] {{es}}
* [http://www.librys.com/newton/problemasdedinamica/index.html Problemes de dinámica] {{es}}

[[Categoría:Magnitúes físiques]]
[[Categoría:Dinámica]]